The Digital Manipulus/Scotichronicon Project

_______________________________________________


Cap. 39 (D.E.R. Watt et al. eds., vol.5, pp.414/416)

Dominium itaque sic tocius Wallie et reliquiarum Britonum superioritatem hostili feriate conquisitus, in signum triumphalis leticie rotundam tabulam cum suis commilitonibus et satrapis apud Snawdon pompatice celebravit rex tirannus. Idemque rex totam decimam papalem in regno suo per sex annos secundum verum valorem omnium proventuum ecclesiasticorum in subsidium Terre Sancte collectam et in diversis monasteriis et ecclesiis cathedralibus regni sui depositam temeritate valida asportavit, proinde Terre Sancte sanctissimo viagio omnino prepedito. Quo igitur jure vendicet sibi regna tanta exercens lactocinia? Non igitur legislator sed legislatro merito est dicendus, dicente Augustino De Civitate Dei capitulo iiii.

Remota justicia quid sunt regna nisi magna latrocinia? Et latrocinia, quid sunt nisi parva regna? Hoc malum tantum crescit ut et loca teneat, sedes constituat, civitates occupet, populos subjuget et evidencius regni nomen assumit; quod ei iam in manifesto confert non dempta cupiditas, sed addita impunitas. Ideo eleganter et veraciter Alexandro Magno quidam pirata comprehensus respondit; cum ab eo interrogaret quid sibi ut mare haberet infestum daret, ille libera voce: 'Quod tibi', inquit, 'ut orbem terrarum. Sed quia ego exiguo navigio facio, latro vocor; quia tu magna classe, imperator.'

Hec ille. Anno sequenti obiit Maria mater Alexandri tercii regis Scocie in partibus transmarinis. Eodem anno iiii idus januarii rex Alexander apud Sanctumandr' existens ante magnum altare coram suis satrapis et magnatibus dedit et concessit Deo et beato Andree percussuram monete adeo libere et quiete, sicut aliquis episcopus Sanctiandr' tempore patris sui Alexandri secundi vel alicuius predecessorum suorum liberius et quiecius habere consuevit, salva sibi declaracione inquisicionis eiusdem super infeodacione habenda. Eodem anno natus est Eadwardus filius regis Eadwardi apud Crnarvane. Obiit eciam Karolus rex Cecilie, Kalabrie et Apulie et Affrice illustrissimus. In cuius baltheo nomina dictarum regionum in stipatis aureis umbonibus artificiose et consparsim sic erant insculpta:

Siculus et Kaliber, Apulus michi servit et Affer.

Eodem anno Duncanus filius Colbani comitis de Fife suscepit regimen et dominium comitatus eiusdem ad ipsum jure hereditario spectantem. Hoc eciam anno, videlicet decimo a morte regine, rex Alexander de suorum prelatorum et procerum consilio nuncios misit solemnes, videlicet Thomam Charteris cancellarium, Patricium de Graham, Willelmum de Sancto Claro et Johannem de Sowlis milites, ad providendum sibi de sponsa nobiliori posapia exorta. Qui post festum Purificacionis de Droco siv Droys communiter nuncupatur, cum magno apparatu et veneranda Francorum comitava ad Scociam prospere perduxerunt.



©2016-25 Chris L. Nighman
History Department
Wilfrid Laurier University
Waterloo, Ontario, Canada

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons
Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.


The editor gratefully acknowledges that financial support for this project has been provided in the form of a 2015 Category A Research Grant partly funded by WLU Operating funds and partly by a General Research Grant awarded to WLU by the Social Sciences and Humanities Research Council of Canada (SSHRC). This website was updated in 2025 by Evan Morris, with funding from a WLU SSHRC Exchange: Digital Resource Grant.