The Digital Manipulus/Scotichronicon Project

_______________________________________________


Cap. 24 (D.E.R. Watt et al. eds., vol.6, pp.70/72/74)

Premissis non obstantibus ingessit se regimini prioratus prioribus a quibusdam favoribus ampliatus. Propter quod statutum fuit in consilio generali trium statuum domino rege Scocie Jacobo primo tunc in Anglia detento omnem temporalitatem in manibus gubernatoris recognosci, et consequenter in consilio cleri omnes fructus ecclesiasticos eiusdem sequestrari. Nec constat hucusque predicta debite relaxari; quinymmo dictus Willelmus Drakis fuit in ipso consilio nominatim cum omnibus suis satellitibus, complicibus, factoribus et fautoribus solemniter anathematizatus et pro tali denunciatus. Et ideo non fuit conveniens ipsum de huiusmodi nephando opere, qui tam excessive in ecclesiam commisit, ab eadem confoveri vel inde comod' reportari. Quamquam illuc per Scotos reductus, vel ad minus admssus sive premissus, tamquam serpens de quo supra in gremio regni quemdam notabilem nauclerum Willelmum Alani nomine modica occasione exploravit et per Anglos arrestari fecit et occidi, ac contemptibiliter non solum decapitari verum eciam in offensam regie majestatis cuius dictus Willelmus liegius fuit suspendi, et consequenter super raccas tamquam signum ad agittam Anglis ad admirandum in edito ligatum exponi. Propter huiusmodi feloniam rege nimium commoto, Drax numquam de post audebat regnum Scocie aperte intrare dum rex advixerat; post cuius mortem statim domesticatus et in prioratum a Scotis receptatus; et eo mortuo alius monachus Dunelmensis ibidem collocatus. *Sic regni ludibro ab Anglis extat status. Ad annalis redeamus.* Audita igitur capcione ville Berwici per Anglos et cede miserabili Scotorum de Fife, Scoti qui missi erant a rege Johanne pro succurusu oppidi Berwici eodem anno quinto kl' maii congressi sunt cum Anglis apud Dunbar, ubi Patricius de Graham et multi nobiles ceciderunt vulnerati. Ac alii quamplures milites et barones spe vitam salvandi ad castrum de Dunbar fugientes prompto animo ibidem sunt recepti. Quos omnes numero lxx milites preter famosos armigeros et alios valentes viros una cum Willelmo comite de Ross' et comite de Menteth custos eiusdem castri nomine Richardus Suard tamquam oves ad occisionem oblaturos omnes regi Anglie prestentavit; quos sine misericordia diversis montibus et penis statim subire demandavit. Inter ceteros de bello evasit quidam nobilis miles Walterus Suard nomine cum uno tantum vernaculo hastifero suo nacione Anglo, quem a puericia pro Scoto enutrivit et in quem specialius confisus est. Qui cum inter villam de Muskilburgh et Redfigot soli equitarent, miles famulo suo gravem querimoniam et querelosam lamentacionem singuluosis lacrimis pro Scotorum infortunio depromebat. 'Heu', inquid, 'natali solo per inimicos nostros Anglos in exterminium et in proximo redigendo! Sed et heu Richardus Suard olim consanguineo meo, nunc vero regni proditori perfidissimo! Qualiter michi est vivere videre constricionem gentis mee, cum dantur castra in manu inimicorum, apud quos estimati sumus tamquam oves occisionum!' Hec et hiis similia conferens miles cum servo quem precessit passu anxio, infidelis servus oportuniate captata dominum suum lugubrem in tergore lancea transfossit, et ad terram de equo proiciens spata sua impremeditatum et indefensum statim jugulavit. Qui in Sancta Cruce tumulatus. Postea ut premisimus Willelmus Wales ad proscribendum Anglos de regno maxime motum fecit.

Notes (p.227, n.29):

"...instead of the passage 'Sic regni...redeamus' (*...*), MS CA has the following:

sic derisioni et ludibrio quod dolenter insinuo ab inimici Anglicis regni exstat status.

Tedet animam meam vite mee;
dimittam adversum me eloquium meum.
Loquar in amaritudine anime mee;
Dica, dicam; set si veritatem dicam,
vereor ne stultus dicer.

Vidi ego et cognovi in decente volumine et libro rubeo registrum feoffamenti et cartarum prioratus de Coldyngham quod semper et ab inicio, ut audivi, fuit in custodia Scotorum et in possessione quondam domini Johannis Steyl prioris eiusdem, qui postea fuit abbas de Londoris. Quod registrum veint ad manus domini episcopi tunc temporis Santiandr' circa annum domini millesimum cccc xxiiii, et abhinc infra biennium vidi et cognivi eundem librum in manus dicti Drax, qui adhuc est in custodia Anglorum in magnum, ut ego reputo, prejudicium Scotorum. Transeant ista et similia, quia nos Scoti de modico non curamus, et ad intentum annualium stilum convertamus.

The quotation from Isidore is untraced..."